Lord of the Flies – Heer van de Vliegen review

De carrière van Aimée De Jongh zit de laatste jaren in de lift. Ze brak door bij een groot publiek met Dagen van Zand en na een kort, saai intermezzo bij Dupuis grijpt ze de kans om internationaal door te breken met haar verstripping van Lord of the Flies, de klassieke roman van William Golding uit 1954.

De stripbewerking wordt vanaf 12 september 2024 in een groot aantal vertalingen uitgerold waardoor dit waarschijnlijk de grootste release is waar een Nederlandse stripmaker bij is betrokken. Je kunt dan simpelweg niet verliezen en wanneer je in Rotterdam een machtsdronken Aimée de Jongh brullend op het dak van een gebouw ziet staan met haar potloden in de hand terwijl bliksemflitsen de hemel doen kleuren, dan kun je niet anders dan begripvol knikken. “Good for you”, zoals haar Engelse uitgever zou fluisteren.

En bij Geekster slijpen we het potlood om dit boek de bespreking te geven die het verdient.

Wat voorafging aan deze strip

Eind augustus verscheen er een lijvig stuk in de Engelse krant The Guardian waarin uitgebreid wordt ingegaan op de totstandkoming van deze bewerking van Lord of the Flies. Het geeft voor de mensen die het boek niet kennen, waaronder ondergetekende, de nodige achtergrondinformatie over het verhaal en de schrijver William Golding.

Verder krijgt Aimée alle gelegenheid om leeg te lopen over haar kennismaking met het boek en hoe ze in de voorbije tien jaar geprobeerd heeft om een verstripping van de grond te krijgen. Cynisch zou je kunnen denken dat dit vooral een praatje is voor de pers. Toch weet ze met argumenten uiteindelijk te overtuigen dat haar liefde voor dit boek echt is.

Lees zelf maar: Lord of the Flies at 70: how a classic was reimagined as a graphic novel

En nu over Lord of the Flies

Met ruim 300 pagina’s mag je rustig spreken van een graphic novel. Het boek is stevig gebonden in een hardcover. Scratch heeft niet bezuinigd op de productiekosten. Hulde voor hen. Het gekozen papier complimenteert de kleuren ook mooi. Het oogt allemaal heel zacht. De Nederlandstalige editie heeft ook een dossier.

Het verhaal is inmiddels bekend. Een vliegtuig stort neer op een tropisch eiland. Daar komen de overlevenden bij elkaar die toevallig allemaal kinderen zijn. Het zijn ook nog eens allemaal jongens, wat gezien de Engelse wortels van dit verhaal best valt te begrijpen. Ze vormen een nieuwe gemeenschap die er het beste van moet zien te maken totdat de hulp komt. Als die ooit komt..

Het verhaal focust zich op Ralph, een vrolijke speelse jongen die het beste met iedereen voorheeft; Jack, een roodharige dominante jongen en een pragmaticus die met zijn benen in de modder staat en leeft met de dag. Daar tussenin dartelt ‘Piggy’, het dikkige jongetje dat fungeert als de stem van de reden. Er zijn ook heel wat jongetjes met kleinere rollen zoals bijvoorbeeld Simon die later in dit verhaal een belangrijke rol speelt.

Wat begint als een idyllisch gegeven krijgt al snel een donkere rand wanneer er een richtingenstrijd ontstaat tussen Jack en Ralph die al snel richting een onvermijdelijke conclusie wordt geduwd.

Knappe bewerking

Om deze verstripping op waarde te kunnen schatten was het noodzakelijk om ook het originele boek van William Golding ernaast te leggen. Het eerste wat dan opvalt, is dat hij een zeer toegankelijk schrijver was. Je vliegt door zijn teksten heen die zonder enige opsmuk op de pagina zijn gezet. De intenties zijn glashelder. Aimée de Jongh heeft voor de Nederlandstalige bewerking dan ook kwistig gebruik gemaakt van het werk van de man. Meerdere passages zijn letterlijk overgenomen uit het boek en in het verhaal gemonteerd. Dat werkt! Waarom zou je iets aanpassen wat goed is?

Qua tekenwerk is ze duidelijk vooruit gegaan. De kinderen zien er ook echt uit als kinderen. Je kunt nu ook duidelijk een leeftijdsverschil zien in hun fysiek. Haar bladindeling was altijd al goed. Ze bouwt prima de spanning op in het verhaal, wat uitmondt in twee griezelige scènes.

Ze vraagt ook iets van haar publiek. Lord of the Flies is ingedeeld als een manga. Weinig stroken, veel wijdse plaatjes die vooral verrijkend zijn voor de sfeer. Wanneer je als lezer niet bereid bent om af en toe te verstillen, dan is het mogelijk om dit boek in een half uur uit te hebben.

Lees het originele boek van William Golding hier.

Dubbele laag, my bloody arse

Toch kunnen we deze verstripping niet afdoen als het summum van perfectie. Op pagina 256 laat ze een scène zien die bijna letterlijk is gebaseerd op het iconisch beeld van het driejarige Syrische jongetje dat in 2015 verdronk. Raar dat haar redacteur dat niet heeft opgepikt want hierdoor komt er onbedoeld een dubbele laag in die daar niet thuishoort.

Wat William Golding en Aimée de Jongh prima overbrengen is de dynamiek tussen de kinderen. Golding was een leraar en zet kinderen echt neer zoals ze zijn. Daarom is het zo gek om te lezen dat mensen hier zo’n geweldig politiek commentaar in lezen. Iets wat ook gedaan wordt door Jip van den Toorn, een parodie op een cartoonist, die het nawoord schrijft.

Het verhaal is heel erg genuanceerd waardoor je als lezer jezelf kunt inleven in zowel Ralph als Jack. Alle keuzes die ze maken zijn, kijkend naar de situatie, begrijpelijk. Zelfs de dood van een van de personages is, ondanks de tragiek, niet veel meer dan een ongeluk. Zelfs het einde, dat neigt naar edelkitsch, is niet veel meer dan een groep kinderen die geconfronteerd worden met het einde aan een traumatische periode. Meer zegt het niet.

Lord of the Flies is een fijn boek geworden maar lees het vooral omdat het je een spannend verhaal lijkt of omdat je Aimée een topper vindt. Niet omdat het een diepzinnig commentaar zou geven op onze wereld of de menselijke natuur.

Lord of the Flies verscheen op 12 september 2024 bij Scratch Books

Bestel Lord of the Flies bij BOL

We ontvangen een kleine commissie als je iets koopt via onze partnerlinks.