Op 18 september 2023 sijpelde het nieuwsbericht binnen op tal van stripgerelateerde websites dat Joe Matt was overleden. De 60-jarige tekenaar werd dood achter zijn tekentafel gevonden.
Joe Matt was een erfgenaam van de undergroundbeweging uit de jaren zestig en zeventig. Hij gebruikte zijn leven als materiaal voor zijn strips net zoals mensen als Robert Crumb en Harvey Pekar, twee vakbroeders die hij bewonderde.
Sinds 2019 was Matt voorzichtig begonnen met het maken van een nieuwe Peepshow, zijn comic waarin hij alles tekent wat hem bezighoudt. Sinds 2006 hadden we geen nieuw werk meer van hem gezien en nu geeft Fantagraphics alsnog postuum werk van hem uit.
Een verworven smaak
PeepShow is net zoals het overige werk van Joe Matt commercieel irrelevant. Hoewel de Engelse taal zo’n beetje de kruipolie is van het wereldwijde sociale verkeer, maakt Matt er geen geheim van dat de verkopen te verwaarlozen zijn. Hij maakt geen strips om ervan te kunnen leven, ook al is Matt tegelijkertijd niet vies van geld.
In feite is PeepShow een voorbeeld van strips als persoonlijke expressie. De man was een begenadigd stripmaker en geeft hier zijn leven bloot. As lezer ga je een directe connectie met hem aan wanneer je een comic van zijn hand koopt. En je krijgt waar voor je geld want de tekenaar geeft zichzelf erg bloot.
Dit deel gaat voor een deel over zijn verhuizing van Toronto naar Los Angeles in 2003. Een verhuizing die hij onderneemt omdat de Amerikaanse zender HBO interesse toont in een verfilming van een van zijn strips. Verder komt hij met veel bespiegelingen over zijn liefdesleven, dat in al zijn glorie te zien is.
Dat klinkt heel afgezaagd maar dat is het niet. Tenslotte werd hierboven beloofd dat de tekenaar zich in al zijn naakte glorie tentoonstelt. Matt is lui, fetisjeert de vrouwen om hem heen, heeft gierigheid heruitgevonden en verbeterd en dat dient hij je zonder pardon op. Je krijgt zijn leven in al zijn lelijkheid te zien. Het is iets wat de meeste mensen licht zal ergeren, want hoe kun je zo zijn?
En toch lees je door… Want wie heeft er nu niet zo’n type als hem in zijn omgeving?
Peepshow is ook subtiel
Joe Matt is een complex mens. Wanneer je interviews over hem leest, dan komt daar een beeld in naar voren dat hij slechts sporadisch overdrijft. Hij is voor een deel echt zoals hij zichzelf afbeeldt in zijn strips. En toch is hij ook veel meer, al moet je daarvoor tussen de regels lezen.
Een goed voorbeeld hiervan is het afscheid dat hij neemt van zijn vrienden Chester en Seth in Toronto. Er worden veel sneren over en weer uitgedeeld maar je ziet ook de pijn van het gemis op zijn gezicht. In de stukken die gaan over zijn liefdesleven beseft hij dat de fout vaak bij hem ligt. Ook in interviews komt een genuanceerd beeld naar voren. Zijn neuroses en obsessies zijn allemaal waar. Maar Joe was duidelijk ook een sympathiek iemand.
Deze comic is duidelijk voor mensen die de levenswandel van Joe Matt al even volgen. Een jong publiek zou toch geneigd zijn om deze man stante pede te cancellen zonder daarbij oog te hebben voor al die nuances die zijn werk (of het leven in het algemeen) heeft.
Meer lezen?
Joe Matt had een Instagram-account waar je zijn luie maar ook zijn plezierige kant te zien krijgt. Een goede plek om even bij te komen na het lezen van deze comic. De recente reacties op zijn laatste post waarin men hem complimenteert zijn lief en ook een beetje ontroerend. Het zegt iets op de manier waarop zijn werk invloed had op de lezers.
Bezoek zijn Instagram-pagina.
Het blad The Comics Journal gaf veel collega’s en zijn twee beste vrienden de gelegenheid om hem te herdenken. Ook dat geeft een genuanceerd beeld. Het laat ook zien dat hij minder lui was dan hij en zijn lezers dachten. De man leed aan serieuze neuroses en onwillekeurig ga je als lezer denken hoe zo iemand zich in de maatschappij had gehandhaaft wanneer hij in België of Nederland had gewoond.
Raak
- Bij tijd en wijlen hilarisch
- Mooi tijdsbeeld
- Heerlijke cartoonstijltje
Braak
- Is het relevant in een tijd van sociale media?
