Elden Ring – Shadow of the Erdtree DLC review: gigantisch goede uitbreiding

Wie de afgelopen weken toegang had tot het internet, kon er niet naast kijken. Shadow of the Erdtree, de langverwachte DLC voor de 2023 Game of The Year Elden Ring, is eindelijk uit. Meer bazen, meer wapens, meer zones… Een DLC met de belofte om de al honderden uren spelplezier van het basisspel uit te breiden tot ongekende hoogtes. Traditioneel zijn de uitbreidingen van From Software uit hetzelfde hout gesneden als de basegame. Dat het deze keer alle verwachtingen overtreft en de Blood & Wine DLC van The Witcher 3 – zowat de universele gouden standaard in uitbreidingen – doet blozen, hadden zelfs wij niet durven dromen. We maakten een level 150 samoerai en hakten Mohg in de pan om jullie nieuws te brengen van Miquella The Kind en natuurlijk ook deze spoilervrije review.

♪ In the shadow ♪

Anderhalfjaar na de perikelen van Marika, haar consorten en de gebroken Elden Ring, richt de DLC onze blik op Miquella the Kind. Er zijn vele personages die binnen George R.R. Martins krijtlijnen vochten om macht, maar geen figuur zo mysterieus en ondoordringbaar als hem/haar. Waarom heeft ie zich opgegeven aan de bloedheer Mohg? En wat bezielt hen om zowel ziel als lichaam achter te laten en te reizen naar het rijk in de schaduw van de Erdtree? Een Erdtree die Miquella bovendien zodanig niet kan uitstaan dat ze hun eigen Haligtree aan het groeien waren. Was het niet genoeg om de invloed van de Golden Order tegen te gaan? Zoveel vragen die nu een antwoord krijgen, al is het ondertussen traditie dat From Software-spellen dit nooit op een eenvoudige manier aan de man brengen. Toch had G.R.R. Martin ook hier heel wat in de pap te brokken, en dat merk je in zowel de concepten als de manier van vertellen.

Shadow of the Erdtree heeft een uitstekend scenario en al even goede stemacteurs om dit allemaal in de verf te zetten. En net zoals in de basegame zorgt de focus van een vooraf uitgeschreven wereld voor een veel samenhangender verhaal. Er zijn heel wat nieuwe namen te leren uiteraard, maar doordat ze vaak met een cutscene of een stevige portie dialooglijnen worden voorgesteld, kan je al snel het web aan personages voor je zien. Het helpt ook dat de verbanden tussen personages en facties glashelder zijn, of dat door hun outfit, naam of itembeschrijving komt. Toch houdt From Software het op sommige aspecten met opzet troebel. Onder elk plot schuilt natuurlijk nog een dieper plot dat enkel de meest opmerkzame gamers kunnen reconstrueren, en ook dat behoudt natuurlijk zijn charme in de DLC. Het is gelukkig niet meer de enige manier om iets te begrijpen van het verhaal. De gewone mens die toch alles wil weten, kan ook vertrouwen op YouTube om te leren hoe de vork in steel zit, maar desalniettemin is het opnieuw een geweldig verhaal in een alweer fantastisch neergepote dark fantasy-wereld.

Shadow of the Erdtree is een bikkelharde DLC

Natuurlijk is het leeuwendeel van de spelers hier maar voor één ding: nieuwe uitdagingen. Ook hier hoef je niet te twijfelen dat From Software weet wat het moet doen. Met maar liefst 32 nieuwe bazen (waarvan 11 unieke) kan je gerust zijn dat je niet in één, twee, drie klaar bent met de content. De unieke bazen hebben ook zo’n bliksemsnelle en moeilijke movesets dat zelfs doorgewinterde tarnished niet gaan weten waar te beginnen. Toch zal die moeilijkheid overkomen nog iets langer duren dan verwacht, of je ze nu allemaal een kopje kleiner wil maken of enkel voor de hoofdvogels gaat. Shadow of the Erdtree is overal uitzonderlijk gepeperd. De DLC verwacht om te beginnen al dat je met een volledig uitgebouwd personage aan de startlijn staat. Een level rond de 150, alle wapens maximaal versterkt, goeie spreuken en gadgets… De hele reutemeteut. Zelfs in die omstandigheden schopt de DLC je echter in de tanden. Vijanden legen je levensbalk in een paar slagen als je aankomt, en al zeker als je geen 50 punten in vigor hebt gestoken. De oplossing om bij te benen? Scadutree-fragmenten verzamelen, een nieuwe grondstof die her en der verspreid ligt op de wereldkaart, om zo een bonus te krijgen in zowel aanval als verdediging. Deze bonus geldt echter enkel voor de DLC. Keer terug naar de Lands Between, en je hebt weer je oude stats. Een systeem met één gigantisch groot voordeel, maar ook enkele niet zo handige nadelen.

Het onmiskenbare voordeel van enkel een boost te geven in het DLC-gedeelte met een uniek voorwerp is dat je hiermee iedereen weer op gelijke voet zet. Of je nu op level 1 in je blootje toekomt of op level 400 in gouden harnas toestuikt, je gaat op je bek krijgen en weer het doel hebben om sterker te willen zijn. De DLC behoudt zo op een elegante manier de moeilijkheid waar de serie zo voor geliefd en geloofd wordt, ongeacht hoe je eraan begint. Bovendien zorgt dit systeem ervoor dat niets uit de DLC té sterk is voor het gewone spel. Er is geen zogenoemde powercreep in wapens omdat de groeicurve in de DLC slechts afhangt van die Scadutree-upgrade. Een nieuw personage maken, naar de DLC sprinten voor een nieuwe wapen en dan het avontuur echt van op 0 beginnen, is een mogelijkheid die de balans van het spel niet in het gedrang brengt. Het kan niet onderschat worden hoe krachtig dit voordeel is in een spel waar builds samenstellen met de tonnen wapens en uitrustingen integraal deel uitmaakt van de fun en progressie. De verlenging in levensduur is hier dus niet enkel de DLC op zich, maar ook wat de DLC kan bieden voor een gloednieuw avontuur in de basegame. En dit door één simpele consumable; gewoon briljant.

De nadelen vloeien natuurlijk voort uit diezelfde absolute beperking in groeicurve. Waar je in Elden Ring bij moeilijke gevechten gewoon rechtsomkeer kon maken om nieuwe spullen te zoeken en te levelen, biedt deze strategie hier geen soelaas. De enige manieren om sterker te worden zijn uren aan een stuk te oefenen (in de volksmond git gud) of de wijde wereld in te trekken op zoek naar fragmenten. Die beperking staat in schril contrast met de vrijheid van aanpak die je hebt in Elden Ring, waar elke nieuwe uitrusting en puntje extra in je stats het verschil konden maken. Anderzijds brengt dit systeem soms verwarring in de beoogde moeilijkheidsgraad van de bazen. Geraak je niet voorbij de baas omdat je a) slecht bezig bent, b) een slechte build hebt, of c) te veel Scadu-blessings hebt gemist? Het omgekeerde geldt echter ook. Zoals voorbeeld bij onze ervaring met de grote slechterik Messmer The Impaler. We deden er op Scadu lvl. 14 een dik halfuur over in ongeveer 8 pogingen. Een medespeler kwam het eerder tegen op z’n avontuur, en deed er op Scadu lvl.5 een tweetal uur over in ongeveer 50 pogingen. Waren wij te laat? Was hij te vroeg? Hebben we gewoon geluk gehad? Geen flauw idee, en het knaagt een beetje dat één spelmechaniek zo de gezamenlijke ervaring van ‘samen afzien’ wat teniet kan doen. De nadelen wegen echter totaal niet op tegen het enorme voordeel van dit systeem, maar ze zijn meer dan ooit voelbaar.

Hoge toppen, diepe dalen

Deze Scadutree-fragmenten opzoeken is gelukkig nooit een sleur en het hele systeem wordt op handen gedragen door de echte sterkhouder van deze DLC: level design. De open wereld en de dungeons zijn meesterlijk samengesteld. Meer dan ooit maakt From Software sluw gebruik van verticaliteit en de geometrie van zowel landschap als gebouwen om je keer op keer te verrassen met leuke spullen, nieuwe zones en verrukkelijke geheimen. We vonden het in de basegame al knap, met alle hoogteverschillen en ondergrondse zones, maar Shadow of the Erdtree heeft het meest ingewikkelde en bevredigende open wereld-design ooit, en het is zelfs geen eerlijke wedstrijd om te vergelijken. De geheimen zitten echt overal en het is een absoluut plezier om uit te zoeken hoe ergens te geraken en dan onderweg te verdwalen en 10 checkpunten later in een andere uithoek van de map te zitten. En er komt ook ogenschijnlijk geen einde aan, met na 30u spelen nog steeds onbevlekte stukken op de wereldkaart.

Dit geweldig gevoel wordt versterkt door de beeldschone landschappen die From Software keer op keer kan voorschotelen. Geen twee zones zijn dezelfde maar iedere keer opnieuw slagen ze erin om te vernieuwen en je even met open mond te laten gapen naar de prachtige vistas. Los van het visuele dwingt de artistieke keuze in combinatie met de muziek ook een onmiskenbaar aura af; van bedrukte, dichtbegroeide bossen tot serene maar dodelijke stranden. Die pracht eist wel af en toe zijn tol op de performance, zeker als je net toekomt in zo’n zone en alles moet inladen of de shaders moeten wisselen. Het is echter nooit een domper op de feestvreugde. Opgelet voor locatiespoilers in onderstaande diashow!

Hetzelfde verdict voor de vele dungeons die je in de DLC zal vinden. De zogeheten legacy dungeons zijn weer pareltjes in zowel atmosfeer als level design. Het gaat op, boven, onder, door en weer terug in wat aanvoelt als het leukste doolhof aller tijden. Eén van deze dungeons is zelfs een centraal element van de open wereld en fungeert haast als rotonde voor de vele uithoeken van de wereldkaart. De uitzondering in kwaliteit zijn zijmissies zoals catacomben en ondergrondse smidsen. Deze zijn qua structuur origineler dan in de basegame, maar maken wel gebruik van dezelfde omgevingen. Het voelt natuurlijk vertrouwd aan, maar hier is er bijlange niet zoveel innovatie als in de legacy dungeons. Je zou het haast vergeten in deze review, maar dit is slechts een DLC, dus echt boos kan je hier niet om zijn. Toch loont het de moeite om deze te verkennen, want ook hier kan het onverwacht uitmonden op een geheime doorgang naar een ander stukje open wereld. Het is deze verweving tussen kerkers en open wereld dat het level design van Shadow of the Erdtree naar een nieuw niveau tilt.

Militair arsenaal

Alsof het niet genoeg was, brengt de DLC ook een gulle portie nieuw speelgoed met zich mee. 70 nieuwe wapens, 30 nieuwe harnassen, 10 schilden, 39 talismans, 42 spreuken en 25 nieuwe Ashes of War om precies te zijn. En in die zeventig nieuwe wapens zitten ook 8 gloednieuwe wapencategorieën. Deze allemaal uit de doeken doen zou de review dubbel zo lang maken. De grote lijn is dat ze niet alleen viabel zijn maar ook zodanig uniek dat je er een gloednieuwe playthrough rond zou kunnen bouwen. En dankzij het Scadutree-systeem kan dat ook zonder problemen. Je kan hamers gooien, ronddansen met twee zwaarden en zelfs je innerlijke beer loslaten om er maar een paar te noemen. Enkel in pvp zal het nog even zoeken zijn naar de balans van deze wapens, maar dat is iets voor Colosseum-veteranen om te onderzoeken.

Shadow of the Erdtree moedigt je ook aan om te experimenteren met al die nieuwe spullen. De DLC zit tsjokvol upgradematerialen zodat je met een gerust hart iets maximaal kan upgraden voor een faire vergelijking. Zelfs Larval Tears, hoogst zeldzame items waarmee je je hele personage kon respeccen, worden hier als zoete broodjes uitgedeeld. From Software wil dat je weer nieuwe manieren ontdekt om plezier te beleven aan hun wereld en slagen hier vlekkeloos in. Wij kunnen alvast niet wachten om nieuwe builds te verzinnen en het helemaal opnieuw te doen.

Wees je wel bewust dat Shadow of the Erdtree soms ook verwacht dat je je setup aanpast, meer dan dat de basegame dit ooit deed. Je moet dan misschien niet verplicht nieuwe DLC-gear gebruiken, zonder een uitgebreid arsenaal om alle elementen het hoofd te bieden ga je er ook niet geraken. En dat geldt voor zowel bazen als dungeons.

Slimme recyclage bij Shadow of the Erdtree

Tijd om de olifant in de kamer te bespreken. Ondanks alle superlatieven van hierboven kan je niet naast de gigantische recyclage van assets in deze DLC kijken. De meest overduidelijke zijn de wereldbazen, waar we weeral dezelfde draken, Sentinels en Deathbirds tegenkomen die we al beu waren in de basegame. Op andere plaatsen zijn het dan nieuwe modellen, maar herken je al snel wie er onder de motorkap schuilt. En als het op wapens en plekken aankomt, kan je sommigen hiervan rechtstreeks linken met Bloodborne of Dark Souls 3. Er zijn natuurlijk wat unieke vijanden en elites in deze DLC, maar het merendeel van de tijd vecht je tegen oude bekenden.

From Software doet dit al langer en op een slimme manier. Het is ook vaker dan niet een remix eerder dan puur knip- en plakwerk, waardoor het alsnog niet stoort dat ze zo veel hergebruiken. En om nogmaals in herhaling te vallen, Shadow of the Erdtree is ook “maar” een DLC. Toch kunnen we ons niet ontdoen van het gevoel dat deze DLC deze methode tot het uiterste heeft gedreven. De engine die From Software gebruikt, mede doordat het ook nog op PS4/Xbox One uitkomt, kan zijn ouderdom niet meer verbergen. Verouderde coop-infrastructuur, capped 60 fps, geen DLSS-ondersteuning op pc… Het zijn een paar zaken die in 2024 niet echt meer kunnen. Het is misschien stilaan tijd om te denken aan een nieuwe start eerder dan het volgend project.

RPG of the year laureaat?

Als Shadow of the Erdtree zo een laatste hoofdstuk zou zijn, dan is het wel ééntje voor de geschiedenisboeken. Deze DLC voegt zo’n 40 uur content toe aan een spel dat al gemiddeld 100u in beslag neemt. Op kwalitatief vlak staat deze DLC echter mijlen voor op de basegame, wat een krankzinnig concept is voor een uitbreiding op een GOTY-winnaar. Er zal ongetwijfeld gesakkerd worden op performance alsook op de torenhoge moeilijkheid van deze DLC, maar dat zijn kritieken die de tand des tijds niet doorstaan. Zeker niet in tijden van patches na release. Eens de draaiknoppen en nummertjes correct zijn afgesteld, zal Shadow of the Erdtree nazinderen als de nieuwe maatstaf voor open wereld actie RPG-uitbreidingen. Het is oprecht sinds de Blood & Wine DLC voor The Witcher 3 dat we nog zo hebben mogen nagenieten van een meesterwerk.

Alsof we jullie nog moeten vertellen dat we heel graag actie-RPG’s spelen…

• Stellar Blade deed het allemaal perfect, op origineel zijn na.
• No Rest for The Wicked combineert actie en platformen slim met isometrisch perspectief.
• Ender Magnolia belooft een leuke metroidvania te zijn met een eigen identiteit.
• En nog eens onze review van Elden Ring uiteraard.