In februari 1936 werd At the Mountains of Madness, een novelle van Howard Phillips Lovecraft, een aantal jaren nadat het geschreven was, eindelijk uitgebracht. Succes bracht het Lovecraft toen niet meteen op, maar na vele jaren behoort het intussen tot de klassiekers van de kosmische horror-verhalen. Nadat ze het ook eerder al met The Call of Cthulhu hebben gedaan, brengt Free League Publishing nu een editie in twee volumes uit waarbij het verhaal wordt vergezeld door bijzonder indrukwekkende illustraties van François Baranger. Kan je in 2021 nog steeds de stuipen op het lijf gejaagd worden door dit verhaal?
Een relaas van waanzin
Beide volumes van At the Mountains of Madness bevatten samen de originele en onaangeraakte tekst van Lovecraft, wat betekent dat je een verhaal krijgt om kippenvel van te krijgen waarbij het besef van de waarheid achter de geschiedenis van onze planeet en bepaalde voor de personages ongekende wezens, genoeg is om je waanzinnig te drijven. Zoals een aantal andere verhalen van Lovecraft bevat At the Mountains of Madness een verteller die het relaas doet van zijn ontdekkingen in de hoop de wereld te kunnen behoeden voor waanzin. Heel het verhaal gaat over de nietigheid van ons bestaan en ons onvermogen om nog maar te kunnen begrijpen hoe de geschiedenis van onze wereld en de hele kosmos nu echt verlopen is.
Een professor van Miskatonic University, William Dyer, wijdt uit over zijn recente bloedstollende avonturen en ijzingwekkende ontdekkingen op de zuidpool en smeekt andere wetenschappers om er geen nieuwe expeditie heen te sturen. Hij vertelt dat hij lid was van een geologische expeditie die in 1930 een nieuwe locatie wou onderzoeken en legt uit waarom bijna niemand van deze expeditie is teruggekeerd en wat er nu eigenlijk gebeurd is.
Wie hoopt op een avontuur vol actie op elke bladzijde, moet zijn verwachtingen aanpassen. Het plot gaat vaak met opzet langzaam vooruit om je helemaal in de juiste sfeer te brengen: verlaten omgevingen, angst voor het onbekende, overweldigd worden door de waarheid die je toch niet kan begrijpen, en waanzin. Aangezien het hoofdpersonage een professor is, kan je ook soms een aantal semi-wetenschappelijke beschrijvingen en samenvattingen van onderzoekstochten of allusies naar zaken die pas veel later uitgelegd worden, vinden. Er gebeurt zeker wel wat in het verhaal, maar veel zaken komen de personages pas achteraf te weten. Het is de horror waarmee alles (deels) duidelijk wordt die hier centraal staat, perfect weergegeven in het koude landschap en de bevroren overblijfselen van een onbekende beschaving.
Bezint eer ge begint (maar begint wel!)
Je kan tegenwoordig geen Lovecraft meer lezen of bestuderen zonder geconfronteerd te worden met het feit dat hij in het eerste deel van de 20e eeuw schreef en zeker niet even tolerant was als wij nu hopen te zijn. In een aantal van zijn verhalen gebruikt hij racistische beschrijvingen en komt hij op tegen het mixen van rassen. Dat betekent niet dat je zijn verhalen niet meer mag lezen, maar je moet je wel bewust zijn van de achtergrond van de auteur. Free League Publishing heeft hieromtrent de correcte keuze gemaakt en schuwt het dan ook niet om zijn racisme in een kort extra woordje te benoemen. Gelukkig is in dit opzicht At the Mountains of Madness een verhaal dat minder racisme bevat, of dat het toch niet zo duidelijk naar voor brengt. Toch zijn er nog steeds momenten waarbij een zeer geavanceerde en intellectuele beschaving lijdt onder bijvoorbeeld een opstand van hun veel minder ontwikkelde slaven, iets wat je in de context van de rassenproblemen in Amerika (en elders!) moeilijk kan verbergen of goedpraten.
Ijzingwekkend mooi
Waarom zou je dan deze editie kopen en niet gewoon een reeds bestaande uitgave ergens zoeken? Net zoals The Call of Cthulhu bevatten beide volumes van At the Mountains of Madness bloedstollend mooie en soms angstaanjagende illustraties van de artiest François Baranger. Het is onmogelijk om volledig uit te drukken hoe deze illustraties op elke. afzonderlijke. pagina. je onderdompelen in dezelfde sfeer als het boek. Men zegt wel dat niets zo angstaanjagend is als je verbeelding, maar dankzij het werk van Baranger wordt de waanzin die de personages meemaken op ijzingwekkende manier weergegeven. Of het nu gaat om landschappen, oude en bevroren ruines of vreemde en tot waanzin drijvende wezens, de zeer bedrukte ervaring die bij Lovecraft past zal je niet kunnen ontlopen. Dit alles wordt gepresenteerd op grote en stevige pagina’s waarbij de kwaliteit van de materialen subliem is. Je wil bijna van die bibliotheekhandschoenen aantreken om zeker geen vingerafdrukken achter te laten. Onze tip is dan ook om, als je het zou kopen, meteen beide volumes aan te schaffen, want anders blijf je zeker en vast op je honger zitten.
At the Mountains of Madness Volume I is nu al beschikbaar op bol.com, en Volume II kan je indien gewenst al reserveren voor tegen eind december.